TBL’nin Gelişimi Yeni Yabancı Kuralı ve Etkileri

TBL son dört beş sezonda Avrupa’nın en iyi liglerinden biri konumuna yükseldi. Hatta birçok otorite tarafından Avrupa’nın en çekişmeli ligi sayılan İspanya ACB ‘ye kıyasla TBL’nin daha rekabetçi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ligin son dört sezonunda dört farklı takımın şampiyonluk ipini göğüslemesi bunun en açık kanıtı.

Ligin gelişmesinde en büyük pay son beş senede Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve son 2 sezon da Trabzonspor gibi ülkenin en büyük 4 kulübünün sponsor desteği sayesinde basketbola daha çok yatırım yapması ve basketbol şubelerinin yönetimini basketbol camiasından yetişmiş yöneticilere bırakmaları olarak göze çarpıyor. Bu dört takımdan üçü de son 4 sezonda basketbola yaptıkları yatırımın karşılığını alıp şampiyonluk sevinci yaşamayı başardılar. Bunun yanında 4 takımın sahip olduğu taraftar desteği başarının da gelmesiyle salonların geçtiğimiz yıllara göre daha çok dolmasına vesile oldu. Bu 4 takımın dışında son yıllarda basketbola yaptığı yatırımlarla ve altyapıdan yetiştirdiği oyuncularla dikkat çeken Karşıyaka, Darüşşafaka ve Banvit de arkalarına sağlam sponsor desteği alarak ligin daha rekabetçi hale gelmesine katkıda bulundular.  

Federasyonun son 2-3 senede yabancı kuralını esnetmesi de ligin kalitesini arttırdığı kadar takımlarımızı Avrupa’da daha rekabetçi hale getirmiş durumda. Yeni yabancı kuralı etkisini son 3 sezonda Karşıyaka, Beşiktaş ve Trabzonspor’un Eurochallenge’da final oynaması, Banvit’in Euro Cup’ta geçtiğimiz yıl yarı finali görmesi, nihayetinde Fenerbahçe’nin final 4 başarısı göstermiş oldu.

Son yıllarda ligimizin önde gelen takımları gerek koç gerekse yabancı oyuncu tercihlerinde Avrupa’nın önde gelen isimlerini ülkeye getirmeyi başardı. Fenerbahçe kulübü Ülker sponsorluğunda yaptırdığı salonun yanı sıra Avrupa’nın en kariyerli ve başarılı koçu Zeljko Obradovic’i takımın başına getirerek gerek altyapılarda gerekse profesyonel düzeyde uzun yıllar Anadolu Efes’in lokomotif görevini üstlendiği ülke basketboluna hem renk getirdi hem de rekabeti bir üst seviyeye çekti.

Bir ligin kalitesini ölçmekte en önemli kıstas oyuncu kalitesidir. Avrupa’da yıldız statüsünde olan birçok yabancı oyuncu geçtiğimiz yıllarda Anadolu Efes, Fenerbahçe, Beşiktaş, Darüşşafaka, Banvit, Karşıyaka ve Galatasaray gibi takımların formasını giydi ve halen de giymeye devam ediyor. Yabancı oyuncuların kariyerlerine Türkiye’de devam etmeyi tercih etmelerinin en büyük payı ligin rekabet seviyesi ve düşük vergiler olarak göze çarpıyor. Ligde takımlar arasında bütçe dengesi olmasa da bilhassa Pınar Karşıyaka mütevazı bütçesinin yanı sıra doğru oyuncu tercihleriyle kolej mevzunu Amerikalı oyuncular için isimlerini tüm basketbol kamuoyuna duyurabilecekleri bir cazibe merkezi. Sıralamak gerekirse Gary Neal, Quinton Hosley, Ryan Toolson, Marcus Slaughter ve son olarak DJ Strawberry gibi gayet potansiyelli oyuncular ligimizde gösterdikleri performansla isim yapıp NBA ve Euroleague’in gözde ekiplerine transfer oldu.

Her ne kadar ligin kalitesi artsa da maalesef takımlarımız yerli oyunculardan yeterli katkıyı alamıyorlar. Örnek vermek gerekirse Eurochallenge’da final oynayan ve ligde playoff yarı finalini gören Trabzonspor yerli oyunculardan en az katkı alan takımların başında geliyor. En çok yerli oyuncu katkısını alan kulüplerse Anadolu Efes ve Fenerbahçe olarak göze çarpıyor. Bunda iki takımın eski Yugoslav ekolünden yetişme koçlara sahip olmalarının da payı büyük. Örneğin İvkovic 17 yaşındaki Furkan Korkmaz’ı euroleague maçlarında ilk beş başlatma cesaretini gösteriyor. Keza Obradovic Kenan Sipahİ’ye aynı şansı tanıyor. Fakat Furkan örneğinde olduğu gibi istisnaları bir kenara bırakırsak ligin genelindeki takımlar için yabancı oyuncuların lokomotif işlevi gördüğünü söylemek yanlış olmaz.

Her ne kadar 94-97 jenerasyonunun altyapı turnuvalarında elde ettiği başarılar düşünüldüğünde gelecek yıllar için ülke basketbolunun iyi yerlerde olacağını ön görmek mümkünse de; bu hayalin gerçekleşmesi için mutlaka kaliteli yabancı oyuncu transferinin yanında Türk oyuncuların ligimizde daha rekabetçi olup süre alması gerekiyor.